Elk met hun eigen kenmerken en eigenschappen om rekening mee te houden. Maar wat als we die verschillende kenmerken konden combineren?
Waarom verschillende soorten klei mengen?
Er zijn heel wat redenen om verschillende soorten klei met elkaar te mengen. Een eerste reden is dat je klei in verschillende kleuren wil combineren om zo mooie patronen te creëren. Dat noemt met de nerikomi-techniek, ook bekend onder de Italiaanse naam millefiori of de Engelse term agateware.
Je kan er allerlei prachtige kleurencombinaties mee bekomen, van een marmer-effect tot meer complexe patronen.
Een andere reden is dat je de samenstelling van je klei wil veranderen. Zo kan je ball clay toevoegen, een zeer plastische klei die in poedervorm wordt verkocht, om je klei meer werkbaar te maken. Of je kan net een vuurvaste klei of fire clay toevoegen, om de baktemperatuur van je klei te verhogen.
Ten slotte kan je ook overschotten klei van vorige werkstukken recycleren door het met nieuwe klei te combineren. Dit kan natuurlijk wel riskant zijn als je niet zeker weet over welke soort klei het gaat. In zulke gevallen kan je de kleirestjes beter eerst uittesten door ze te bakken op een lage temperatuur.
Waar moet je zeker rekening mee houden?
Twee soorten klei combineren is altijd een risico. Als de twee soorten geen goede match zijn, of niet voldoende gemengd worden, dan zal je werkstuk in de oven barsten, in stukken uiteenvallen, of zelfs ontploffen. Om je kans op succes te verhogen, zijn er een aantal factoren om rekening mee te houden:
- Zorg ervoor dat je enkel kleisoorten combineert die dezelfde baktemperatuur hebben.
- Kies bij voorkeur voor kleisoorten die een gelijkaardige vochtbalans en krimp hebben. Je kan dit testen door van beide kleisoorten een soort balkje te maken dat je nauwkeurig opmeet voor het de oven ingaat, en wanneer het eruit komt. Als de ene kleisoort een stuk meer krimpt dan de andere soort, dan zijn ze geen goede match.
- Neem je tijd om de kleisoorten te mengen, tot wel een uur lang. Je kan hiervoor uit verschillende kneedtechnieken kiezen. Als het de eerste keer is dat je kleisoorten combineert, kies dan voor een hoeveelheid klei waar je je comfortabel bij voelt. Zorg ook dat je voldoende water toevoegt als je met een hardere klei werkt.
- Eens de klei gemengd is, laat je ze best een week lang liggen. Daarna is de klei meer werkbaar geworden. Sommige keramisten laten gemengde klei nog veel langer liggen, tot een aantal maanden of een jaar toe. Als je daarvoor kiest, kan je beter wel een testbak doen na één week. Zo weet je zeker dat de klei goed gemengd is, en sta je maanden later niet plots voor een teleurstelling.
Het mengen van klei is geen makkelijke opgave. Het zou dus goed kunnen dat heel wat van je gemengde werkstukken de oven niet overleven. Maar weet ook dat je daarmee waardevolle ervaring opdoet.Hoe meer ervaring je hebt, hoe meer je zal aanvoelen wanneer de klei goed gemengd is.
En hoe meer je zal kunnen inschatten welke combinaties zullen werken. Geef de moed dus zeker niet op!
